TARIMSAL ÜRETİM SÖZLEŞMELERİNDE (SÖZLEŞMELİ ÜRETİM MODELİNDE) UZMAN ARABULUCULUK
Eğitimin Amacı
Tarımsal üretim sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünde görev alacak arabulucuların, bu alanda uzmanlaşarak daha etkin bir arabuluculuk süreci yürütmelerini sağlamak. Eğitim, tarımsal üretim modeli, tarafların hak ve yükümlülükleri, uyuşmazlık çözüm yöntemleri gibi konularda uzmanlık kazandırmayı hedefler.
Eğitimin Kapsamı
Tarımsal Üretim Sözleşmeleri:
- Kavramsal çerçeve: Tarımsal üretim modeli, sözleşmenin özellikleri ve taraflar.
- Üreticilerin ve alıcıların hak ve yükümlülükleri.
- Sözleşmenin şekli, hukuki niteliği ve temel unsurları.
Hukuki Çerçeve:
- Tarım Kanunu (5488 sayılı) ve ilgili yönetmelikler.
- Sözleşmeli Üretimin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik.
- 05 Nisan 2023 tarihli ve 7442 sayılı Kanun ile getirilen dava şartı arabuluculuk düzenlemeleri.
Arabuluculuk Süreci:
- Tarımsal üretim sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda dava şartı arabuluculuk uygulamaları.
- Arabuluculuk sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlar.
- Arabuluculuk müzakerelerinde tarafların çıkarlarının dengelenmesi.
Uzmanlık Konuları:
- Tarımsal faaliyetler ve sözleşme türleri (bitkisel üretim, hayvansal üretim, su ürünleri vb.).
- Hasarın geçişi, mücbir sebep kavramı, ceza koşulları ve sigorta hükümleri.
- Tarımsal üretimde risk yönetimi ve uyuşmazlık önleme stratejileri.
Eğitim İçeriği ve Formatı
- Teorik Eğitim: Tarım hukuku, sözleşme hukuku ve uyuşmazlık çözüm teknikleri hakkında bilgi aktarımı.
- Uygulamalı Eğitim: Senaryo bazlı çalıştaylar ve örnek arabuluculuk müzakereleri.
- Kazanım: Eğitimi başarıyla tamamlayan katılımcılar, "Tarımsal Üretim Sözleşmelerinde Uzman Arabulucu" unvanı kazanır.
Eğitim Süresi ve Süreç
- Eğitim süresi toplam 12 saat olup uzaktan eğitim yöntemi ile gerçekleştirilecektir.
1 Eylül 2023 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan "Tarımsal Üretim Sözleşmesinden Doğan Hukuk Uyuşmazlıklarına İlişkin Arabuluculuk Yönetmeliği", tarımsal üretim sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünde arabuluculuk sürecine dair usul ve esasları düzenlemektedir.
Dava Şartı Olarak Arabuluculuk
Dava şartı olarak arabuluculuk
MADDE 4- (1) Tarımsal üretim sözleşmesinden doğan davalarda arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.
(2) Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirde davanın usulden reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilir.
(3) Dava dilekçesi içeriğinden açıkça arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde derhal herhangi bir usulü işlem yapılmadan ve duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir.
Arabulucunun görevlendirilmesi
MADDE 5- (1) Arabulucu, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu başkanlıklarına bildirilen sözleşmeli üretim konusunda uzmanlık eğitimi almış olan arabulucular listesinden adliye arabuluculuk bürosu tarafından puanlama yöntemiyle belirlenir. Ancak tarafların listede yer alan herhangi bir arabulucu üzerinde başvuru sırasında anlaşmaları hâlinde taraflar veya tarafların imzasını taşıyan bir tutanakla beraber üzerinde anlaşılan arabulucu, durumu adliye arabuluculuk bürosuna bildirdiğinde bu arabulucu görevlendirilir. Tarımsal üretim sözleşmesinden doğan uyuşmazlıklarda liste dışından bir arabulucu görevlendirilemez.
(2) Tarımsal üretim sözleşmesi alanında uzmanlık eğitimi alan arabulucu bulunmaması durumunda diğer arabulucular görevlendirilir.
Süreler
MADDE 6- (1) Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren iki hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hallerde arabulucu tarafından en fazla bir hafta uzatılabilir.
Uzmanlık eğitimi
MADDE 7- (1) Arabuluculuk Daire Başkanlığı, tarımsal üretim sözleşmesi alanında arabuluculuk uzmanlık eğitimine ilişkin usul ve esasları belirler.
Yönetmeliğin Temel Unsurları
Amaç ve Kapsam:
- Tarımsal üretim sözleşmelerinden kaynaklanan hukuk uyuşmazlıklarının çözümünde arabuluculuk süreçlerini düzenler.
- Arabuluculuk, dava açmadan önce bir zorunluluk olarak belirlenmiştir.
Dava Şartı Olarak Arabuluculuk:
- Arabuluculuğa başvuru yapılmadan dava açılamaz. Arabuluculuğun sonuçsuz kaldığına dair tutanak dava dilekçesine eklenmelidir.
- Bu koşulun yerine getirilmemesi durumunda dava usulden reddedilir.
Arabulucu Atama Süreci:
- Arabulucu, uzmanlık eğitimini tamamlamış kişiler arasından adliye arabuluculuk bürosu tarafından atanır.
- Uzmanlık eğitimi almış arabulucuların bulunmadığı durumlarda genel arabulucular atanabilir.
Süreler:
- Arabulucu, başvuruyu iki hafta içinde sonuçlandırmalıdır. Zorunlu durumlarda bu süre bir hafta daha uzatılabilir.
Uzmanlık Eğitimi:
- Tarımsal üretim sözleşmesi alanında arabulucuların uzmanlık eğitimi alması gereklidir.
Yürürlük ve Uygulama:
- Yönetmelik, 1 Eylül 2023’te yürürlüğe girmiştir ve bu tarihten sonra açılan davalarda uygulanır.
Soru 1: Bu yönetmeliğin amacı nedir?
Cevap: Yönetmelik, tarımsal üretim sözleşmelerinden doğan hukuk uyuşmazlıklarının arabuluculuk yoluyla çözümüne ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla düzenlenmiştir.
Soru 2: Arabuluculuk hangi durumlarda zorunludur?
Cevap: Tarımsal üretim sözleşmesinden doğan davalarda arabuluculuk dava şartı olarak belirlenmiştir. Bu süreç tamamlanmadan dava açılamaz.
Soru 3: Arabulucular nasıl atanır?
Cevap: Arabulucular, adliye arabuluculuk bürosu tarafından, uzmanlık eğitimi almış kişilerin listesinden atanır. Tarafların kendi arabulucularını seçme hakkı da bulunmaktadır.
Soru 4: Arabuluculuk süreci ne kadar sürede tamamlanmalıdır?
Cevap: Süreç iki hafta içinde tamamlanmalıdır. Zorunlu hallerde bu süre en fazla bir hafta uzatılabilir.
Soru 5: Yönetmelik hangi tarihten itibaren geçerlidir?
Cevap: Yönetmelik 1 Eylül 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir ve bu tarihten sonra açılan davalar için geçerlidir.
- Eğitim Adı: TARIMSAL ÜRETİM SÖZLEŞMELERİNDE (SÖZLEŞMELİ ÜRETİM MODELİNDE) UZMAN ARABULUCULUK